دو قالبگی «قید» در زبان عربی (تکمله ای بر مقاله ی قید دکتر آذرنوش )

Authors

احسان اسمعیلی طاهری

abstract

«قید» نامی است که دکتر آذرنوش در سال 1367 ش بر منصوب های غیررکن در نحو عربی نهاده است و نشانه آن را نصب دانسته است.مسئله مقاله حاضر این است که ضمن تایید این نامگذاری، با دلایلی قید را دارای دو قالب می داند: یکی مفرد و منصوب که دکتر آذرنوش به آن اشاره کرده بود و دیگری مرکب و مجرور با حرف جر که ما آن را ادعا کرده ایم و دلایلی برای اثبات آن آورده ایم. آن دلایل عبارت است از: خویشاوند شمردن نصب و جر از سوی بعضی نحویان قدیم، تصریح دستور نویسان فارسی به قید بودن ترکیب های جار و مجروری مورد کاربرد در فارسی، مجرور شدن بخش عظیمی از منصوبات عربی با حرف جر، معادل یابی بسیاری از این منصوبات با یک جار و مجرور مشابه توسط فرهنگ لغت نویسان و.... هدف از این پژوهش آن است که در کنار قالبی که دکتر آذرنوش برای قید عربی پیشنهاد کرده،قالب دومی یعنی جار و مجرور را برای آن سراغ دهیم تا از این راه به آموزش نحو عربی به عربی آموزان کمک شود. با این کار برای بسیاری از جار و مجرورهایی که معمولا نقشی برای آنها تعیین نمی شود یک نقش دستوری تعیین میگردد ونهایتاً برای قید دو قالب مفرد غالباً منصوب و مرکب بدست می آید و مآلاً قید در عربی یا واجب النصب است یا واجب الجر و یا جائز النصب و الجر.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

قید در دستور زبان عربی

در نحو عربی ، مبحثی به نام قید وجود ندارد. خاورشناسانی که از دیدگاه دستور زبان خود به نحو عربی پرداخته اند ، آنچه را با قیدهای زبان خویش مشابه یافته اند ، قید خوانده و بقیه کلماتی را که شاید بتوان در جرگه قیدها نهاد ، در مقوله های مختلف نحوی پراکنده اند . گروهی دیگر ، با توجه به دشواریهای کار ، پنداشته اند که در زبان عربی ، قید به مفهوم هند و اروپائی آن موجود نیست . ما دراین مقاله کوشیده ایم نخ...

full text

قید در دستور زبان عربی

در نحو عربی ، مبحثی به نام قید وجود ندارد. خاورشناسانی که از دیدگاه دستور زبان خود به نحو عربی پرداخته اند ، آنچه را با قیدهای زبان خویش مشابه یافته اند ، قید خوانده و بقیه کلماتی را که شاید بتوان در جرگه قیدها نهاد ، در مقوله های مختلف نحوی پراکنده اند . گروهی دیگر ، با توجه به دشواریهای کار ، پنداشته اند که در زبان عربی ، قید به مفهوم هند و اروپائی آن موجود نیست . ما دراین مقاله کوشیده ایم نخ...

full text

بررسی مقایسه ای قید در زبان های روسی و فارسی

در زبان روسی و فارسی، قید یکی از انواع کلام اکست که از لحاظ حالات صرفی تغییر نمی کد. از لحاظ نحوی، قید در هر دو زبان می تراند در کنار خود متمم داشته باشد. برخی از زبان شناسان، قید تفضیلی را همان قید تعییریافته محسوب می کنند و معتقدند که قید در زبان روسی تغییر می کند. در زبان فارسی نقش نحوی واژه در جمله می تواند وجه تمایز قید از صفت باشد. در هر دو زبان، قید گاهی واژه ای یا گاهی کل معنی جمله را ب...

full text

بررسی جایگاه بی‌نشان قید حالت در زبان فارسی

پژوهش حاضر جایگاه بی‌نشان قید در زبان فارسی را مورد ارزیابی قرار می‌دهد. به این منظور پرسش‌نامه‌ای مرکب از بیست جملة نامرتب در اختیار سی نفر از گویشوران قرار گرفته است. هر یک از جملات دارای یک قید حالت است که به طور تصادفی نامرتب شده است. نتایج این تحقیق که از 600 جمله به دست آمده است، نشان می‌دهد که قیود انتخاب­شده عمدتاً به صورت معناداری در یکی از جایگاه‌ها به کار رفته‌اند. این تحقیق نشان می‌د...

full text

بررسی مقایسه ای قید در زبان های روسی و فارسی

در زبان روسی و فارسی، قید یکی از انواع کلام اکست که از لحاظ حالات صرفی تغییر نمی کد. از لحاظ نحوی، قید در هر دو زبان می تراند در کنار خود متمم داشته باشد. برخی از زبان شناسان، قید تفضیلی را همان قید تعییریافته محسوب می کنند و معتقدند که قید در زبان روسی تغییر می کند. در زبان فارسی نقش نحوی واژه در جمله می تواند وجه تمایز قید از صفت باشد. در هر دو زبان، قید گاهی واژه ای یا گاهی کل معنی جمله را ب...

full text

تبیین جایگاه قید در زبان فارسی بر‌اساس دو رهیافت «افزوده‌‌بنیاد» سنتی و «شاخص‌بنیاد» چینکوئه

در پژوهش حاضر جایگاه قید در زبان فارسی از منظر دو رهیافت «شاخص­بنیاد» چینکوئه (1999) و «افزوده­­بنیاد» سنتی توصیف و تبیین شده است. در این زمینه با پذیرش تقسیم‏بندی قید به دو نوع قید جمله و قید فعل، ملاحظه شد که قید در این زبان در جایگاه‏های آغاز جمله، بلافاصله پس از فاعل و بلافاصله قبل از فعل حضور دارد. بررسی داده­ها همچنین نشان داد که قیدهای حالت در جایگاه بلافاصله پس از فاعل به­صورت قید فاعل­...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
جستارهای زبانی

Publisher: دانشگاه تربیت مدرس

ISSN 2322-3081

volume

issue مقالات آماده انتشار 2015

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023